ประพันธ์โดย นางฉลอม สามิตร ประธานชมรมอนุรักษ์เพลงพื้นบ้านของตำบลท้อแท้ อำเภอวัดโบสถ์ จังหวัดพิษณุโลก ผู้สืบสานวัฒนธรรมท้องถิ่น
“กุ่นซ่อนกุน” เป็นการละเล่นเพลงพื้นบ้านชนิดหนึ่งของชาวอำเภอวัดโบสถ์ จังหวัดพิษณุโลก ซึ่งมีมาแล้วนับร้อยปี สืบทอดต่อกันจากปู่ ย่า ตา ยาย จนถึงปัจจุบัน โดยการละเล่นนี้จะนิยมจัดขึ้นในเทศกาลตรุษสงกรานต์ กล่าวคือ ก่อนวันตรุษสงกรานต์ 1 วัน ในช่วงเย็น ชาวบ้านทั้งผู้เฒ่า ผู้แก่ หนุ่มสาว และเด็ก ๆ จะพร้อมใจกัน นำทรายเข้าวัด การขนทรายดังกล่าว ถือเป็น การทำบุญอย่างหนึ่ง อีกทั้งยังเป็น โอกาสให้หนุ่มสาวได้พบปะและช่วยกันขนทราย
เมื่อถึงพลบค่ำ ชาวบ้าน จะพากันมารวมตัว เพื่อเล่นการละเล่นพื้นบ้านต่าง ๆ เช่น ชักกะเย่อ ลูกช่วง บางตาล บางสุ่ม และลิงลม ซึ่งล้วนแล้วแต่ มีการนำเพลง กุ่นซ่อนกุน มาใช้ประกอบการร้องรำ การละเล่นดังกล่าว จะมี เครื่องดนตรีประกอบ ได้แก่ กลองและฉิ่ง ขณะเดียวกัน ผู้ร่วมเล่นก็จะช่วยกันปรบมือตามจังหวะ
การร้องเพลง กุ่นซ่อนกุน จะเป็น การร้องโต้ตอบแก้กันระหว่างพ่อเพลงและแม่เพลง โดยผลัดเปลี่ยนกัน ขับร้องเป็นคู่ ๆ เนื้อร้อง มักจะเป็น การด้นสด จึงต้องอาศัยไหวพริบและปฏิภาณในการร้องแก้ กลอนทุกวรรค จำเป็นต้อง ลงท้ายด้วยสระ “อุน” เช่น คุณ จุน มุล และจะมีสร้อยเพลง “กุ่นซ่อนกุน ชาละเล ซ่อนกุน” (ร้อง 2 ครั้ง) แทรกในท่อนเพลง
ในระหว่างที่บางคนร้องแก้กัน คนอื่น ๆ จะร่วมด้วย การรำหรือปรบมือประกอบ ซึ่งทำให้ บรรยากาศการละเล่นเต็มไปด้วยความสนุกสนานครื้นเครง ทั้งยังเป็น โอกาสให้หนุ่มสาวในสมัยโบราณได้พบปะ พูดคุย และเลือกคู่ครองไปในเวลาเดียวกัน
การนำเสนอได้รับการเผยแพร่การเล่นเพลง กุ่นซ่อนกุน ไปในสถานที่ต่าง ๆ หลายแห่ง เพื่อเป็นการสืบสานและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น โดยสำนักศิลปะและวัฒนธรรม ในฐานะศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราช มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม ได้ดำเนินการจัดอบรมและถ่ายทอด บทเพลงพื้นบ้าน กุ่นซ่อนกุน ให้แก่คณาจารย์และนักเรียนโรงเรียนเฉลิมขวัญสตรี รวมทั้ง คณาจารย์และนักศึกษาสาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม ซึ่งนับเป็น ต้นแบบการแสดง อันจะนำไปสู่ การขยายผลให้กับเยาวชนในจังหวัดพิษณุโลกต่อไป
เพลง กุ่น ซ่อน กุน
(อ้าว) กุ่นซ่อนกุน ซา ละ เล ซ่อนกุน (สร้อย) (2 ครั้ง)
คู่ที่ 1 ชาย สวัสดีพี่น้องจ๋า ๆ วันนี้ฉันมาร้องกุ่น ซ่อน กุน (สร้อย)
หญิง การเล่นเขาทำอย่างไร ๆ ขอเชิญกล่าวไขเถิดนะพ่อคุณ (สร้อย)
ชาย ชายหญิงมายืนล้อมกันๆ ปรบมือไปพลันร้องกุ่น ซ่อน กุน (สร้อย)
หญิง เพื่ออนุรักษ์ เพลงพื้นบ้านๆ เรามาช่วยกันสืบสานค้ำจุน (สร้อย)
คู่ที่ 2 ชาย พี่เป็นหนุ่มมาจากแดนไกลๆ มาบ้านขวัญใจได้ไหมแม่คุณ (สร้อย)
หญิง พี่มาดีก็ไม่เป็นไรๆ ขอให้พูดจริงใจเถิดนะพ่อคุณ (สร้อย)
ชาย บ้านน้องเขาลือมานานๆ เล่นเพลงพื้นบ้านจริงหรือแม่คุณ (สร้อย)
หญิง พูดไปจะว่ายกตนๆ เล่นได้ทุกคน ทั้งหมู่บ้านเลยคุณ (สร้อย)
คู่ที่ 3 ชาย น้องจ๋าเขาเล่นเมื่อใดๆ ช่วยเล่าขานไขบอกให้เอาบุญ (สร้อย)
หญิง เขาเล่นวันตรุษสงกรานต์ๆ งานเทศกาลไงเล่าพ่อคุณ (สร้อย)
ชาย งั้นพี่ไม่เที่ยวได้ไหมๆ พี่ชักชอบใจคนเล่าแล้วคุณ (สร้อย)
หญิง อย่าทำเจ้าชู้ปากหวานๆ ลูกเมียทางบ้านจะชุลมุน (สร้อย)
คู่ที่ 4 ชาย การเล่นมีอะไรบ้างๆ ขอแม่ร้อยชั่งบอกให้เอาบุญ (สร้อย)
หญิง เล่นลูกช่วงชักคะเย่อๆ ชายหญิงช่วยกันเย้อหกล้มชุลมุน (สร้อย)
ชาย แล้วเล่นกันต่ออีกไหมๆ ฉันชักชอบใจสนุกมากแม่คุณ (สร้อย)
หญิง มาเล่นนางด้งนางตาลๆ นางจู้สุมกันไล่ตีนะคุณ (สร้อย)
คู่ที่ 5 ชาย ทำไมเขาต้องไล่ตีๆ แล้วเขาวิ่งหนีไปไหนแม่คุณ (สร้อย)
หญิง บางคนวิ่งเข้ากอไผ่ๆ บ้างขึ้นยอดไม้สนุกมากนะคุณ (สร้อย)
ชาย งั้นพี่จะคว้ามือนางๆ กระโดดเข้ากองฟาง เลยนะแม่คุณ (สร้อย)
หญิง พี่คงจะคิดไม่ซื่อๆ มาคว้าข้อมือเขาถือมากนะคุณ (สร้อย)
คู่ที่ 6 ชาย เพลงนวดข้าวน้องร้องได้ไหมๆ เพลงพวงมาลัยร้องได้ไหมแม่คุณ (สร้อย)
หญิง เพลงที่ถามน้องร้องได้พร้อมๆ จะให้ร้องกล่อมนอนได้นะคุณ (สร้อย)
ชาย พี่อยากจะขอนอนเปลๆ แล้วโอละเห่นอนเปลนะแม่คุณ (สร้อย)
หญิง ได้เลยพี่ต้องแก้ผ้าๆ แล้วเอาแป้งมาทาเหมือนเด็กนะพ่อคุณ (สร้อย)
ชาย อุ๋ยไม่เอาพี่กลัวหมาไล่กัดๆ หมาไล่ฟัดกัดของสืบสกุล (สร้อย)
พร้อมจบ สวัสดีทุกท่านที่มาๆ เพราะหมดเวลาต้องขอกราบลาแล้วนะคุณ (สร้อย)
ขอยกมือขึ้นวันทาๆ พร้อมโบกมือลา ขอบคุณๆ (สวัสดี)
เรียบเรียงข้อมูลโดย ศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราช มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
